Historia związku

W pierwszych latach po wojnie, środowisko inwalidów wzroku podjęło działania, których celem było powołanie organizacji zrzeszającej a zarazem reprezentującej interesy niewidomych. Inicjatorem i organizatorem ogólnopolskiego związku niewidomych był dr Włodzimierz Dolański. Z Jego inicjatywy 6 października 1946 roku, powołano organizację pod nazwą Związek Pracowników Niewidomych Rzeczypospolitej Polskiej. Funkcję Prezesa powierzono dr Włodzimierzowi Dolańskiemu, który wylansował hasło: „Nic o nas, bez nas …” W czerwcu 1951 roku, doszło do połączenia Związku Pracowników Niewidomych Rzeczypospolitej Polskiej ze Związkiem Ociemniałych Żołnierzy i w ten sposób powstał POLSKI ZWIĄZEK NIEWIDOMYCH, którego Prezesem został mjr Leon Wrzosek. Organizacyjnie Związek podzielony był na kilka oddziałów. Teren naszego województwa wchodził w skład Oddziału Krakowskiego, ale już po kilku miesiącach, doszło do wyodrębnienia Oddziału Rzeszowskiego. Ponieważ w tym czasie najwięcej działaczy niewidomych zamieszkiwało w Przemyślu i jego okolicach, stał się on pierwszą siedzibą władz nowopowstałego Oddziału. Pierwszy Zjazd Założycielski Rzeszowskiego Oddziału Związku odbył się w Przemyślu, w dniu 23 lutego 1952 roku. Funkcję Prezesa powierzono Panu Stanisławowi Szymańskiemu, natomiast kierownikiem biura został Pan Tadeusz Wojciechowski. W maju następnego roku, przemyscy działacze doprowadzili do powstania Spółdzielni Niewidomych „Start” w Przemyślu. Było to bardzo ważne wydarzenie w życiu niewidomych całego regionu, ponieważ w tejże spółdzielni kilkuset niewidomych znalazło zatrudnienie, a także możliwość wszechstronnej rehabilitacji. Spółdzielnia ta przez wiele lat wspomagała działalność Okręgu. Pan Stanisław Szymański był pierwszym Przewodniczącym Oddziału PZN w Przemyślu ( w latach: 1952-1959), a Jego następcą został pan Jan Bester, który funkcję tę pełnił do 1970 r. (do śmierci). W 1960 roku, dotychczasowe oddziały nazwano okręgami. Stopniowo w miarę wzrostu liczby członków Związku zaczęły powstawać jednostki, zwane kołami a obejmujące swym zasięgiem tereny powiatów. Najstarsze z nich, to Przemyśl i Rzeszów. 1 kwietnia 1970 roku, nastąpiło przeniesienie siedziby Okręgu z Przemyśla do Rzeszowa. Od tego czasu, po śmierci Pana Jana Bestra funkcję Przewodniczącego Zarządu Okręgu powierzono Panu Henrykowi Litwinowi, który pełnił ją do 1975 roku. Do 1 lipca 1970 roku kierownikiem biura Okręgu był Pan Witold Krudys, a następnie Pan Eugeniusz Gilewski, który sprawował tę funkcję do 1999 roku. W 1975 roku Przewodniczącym Zarządu Okręgu został, pełniący tę funkcję najdłużej, bo aż do 1993 roku Pan Stanisław Jakimów, któremu XVI Okręgowy Zjazd Delegatów PZN nadał tytuł HONOROWEGO PRZEWODNICZĄCEGO ZARZĄDU OKRĘGU. Kolejnymi przewodniczącymi Zarządu Okręgu byli: Pani Janina Poplawska ( 1993 – 1997) – Pan Adam Markowski ( 1997 – 1999) Pan Ryszard Cebula, pełniący te funkcję od 1999 r. oraz obecnie. W 1976r. na skutek zmian administracyjnych w strukturze państwa, nastąpiła też zmiana w strukturze Okręgu. Równolegle z utworzeniem województwa przemyskiego powstał też Przemyski Okręg PZN, a w granicach Okręgu Rzeszowskiego PZN znalazły się województwa: krośnieńskie, rzeszowskie oraz tarnobrzeskie. Kolejna zmiana nastąpiła w 1999 roku, kiedy przestał istnieć Okręg w Przemyślu a Okręg Rzeszowski objął swoim zasięgiem teren całego województwa podkarpackiego, jednocześnie zmieniając nazwę na: Polski Związek Niewidomych Okręg Podkarpacki. W ciągu 50 lat istnienia rzeszowskiej organizacji PZN, zajmowała się ona wszechstronną działalnością rehabilitacyjną i socjalną na rzecz inwalidów wzroku. Aby jak najlepiej wykonać różnorodne zadania z tym związane, powoływano specjalistyczne sekcje, komisje problemowe oraz rady, m.in. były to: Krajowa Rada Niewidomych Kobiet, Sekcja Niewidomych Masażystów, Sekcja Młodzieży Uczącej, Sekcja Zatrudnionych Poza Środowiskiem Niewidomych, Klub Rodziców Dzieci Niewidomych. Działały zespoły recytatorskie oraz wokalno-muzyczne, pod opieką Pani Ireny Krawczyk oraz Pana Michała Malika. Nadmienić należy, że wielu z naszych działaczy społecznych przez wiele lat pracowało we władzach naczelnych Związku. Od wielu lat pracę ogniw związkowych wspierają Duszpasterstwa Niewidomych, działające przy kołach. Polski Związek Niewidomych w całej Polsce obecnie liczy około 80 tys. członków (dane te stale ulegają zmianie). Do naszego Związku mogą należeć osoby, które przez komisję do spraw inwalidztwa i zatrudnienia zostały zaliczone do l lub II grupy ze względu na utratę wzroku. PZN, oprócz członków zwyczajnych, zrzesza członków podopiecznych (dzieci i młodzież do lat 16, a także osoby nie w pełni zdolne do wykonywania czynności prawnych), członków nadzwyczajnych – osoby widzące zasłużone dla ruchu niewidomych oraz członków wspierających i honorowych, którym tę godność nadał ZG PZN, instytucje i organizacje gospodarcze, firmy oraz osoby prywatne udzielające PZN pomocy finansowej i nie tylko.